Cây xấu hổ - Loài cây đặc biệt với khả năng tự khép lá
Cây xấu hổ, hay còn gọi là cây trinh nữ, cây mắc cỡ, là một loài cây thân thảo thuộc họ Cẩm quỳ (Malvaceae). Cây có nguồn gốc từ Nam Mỹ, hiện nay được trồng rộng rãi ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Cây xấu hổ có thân nhỏ, mảnh, cao từ 0,5 đến 1,5 mét. Lá cây nhỏ, mọc so le, có hình bầu dục hoặc hình trứng. Hoa cây xấu hổ có màu tím hoặc trắng, mọc thành chùm ở nách lá.
Đặc điểm nổi bật của cây xấu hổ là khả năng tự khép lá khi bị đụng chạm. Khi bị tác động, các tế bào dưới lá cây sẽ giải phóng ra một loại chất hóa học làm cho các lá cây co lại và xếp lại với nhau. Khả năng này giúp cây xấu hổ tránh khỏi sự tấn công của các loài động vật ăn cỏ.
Cây xấu hổ có thể được trồng làm cảnh, làm thuốc hoặc làm thực phẩm.
Cây xấu hổ làm cảnh
Cây xấu hổ có vẻ ngoài xinh xắn, dễ thương nên được nhiều người trồng làm cảnh. Cây có thể trồng trong chậu hoặc trồng ngoài vườn. Cây xấu hổ có thể trồng quanh năm, nhưng thời điểm thích hợp nhất là vào mùa xuân và mùa thu.
Để cây xấu hổ phát triển tốt, cần cung cấp cho cây đầy đủ ánh sáng và nước. Cây xấu hổ không cần nhiều phân bón.
Cây xấu hổ làm thuốc
Cây xấu hổ có nhiều tác dụng dược lý, bao gồm:
- Chữa trị các bệnh về da, chẳng hạn như mụn nhọt, mẩn ngứa, dị ứng.
- Chữa trị các bệnh về đường tiêu hóa, chẳng hạn như tiêu chảy, táo bón.
- Chữa trị các bệnh về tim mạch, chẳng hạn như cao huyết áp, tim đập nhanh.
Cây xấu hổ làm thực phẩm
Lá và thân cây xấu hổ có thể được dùng làm thực phẩm. Lá cây xấu hổ có thể được ăn sống hoặc luộc chín. Thân cây xấu hổ có thể được dùng để nấu canh hoặc làm món xào.
Khả năng tự khép lá của cây xấu hổ
Khả năng tự khép lá của cây xấu hổ là một hiện tượng sinh lý tự nhiên. Khi bị tác động, các tế bào dưới lá cây sẽ giải phóng ra một loại chất hóa học gọi là auxin. Auxin sẽ kích thích các tế bào này co lại, khiến cho lá cây xếp lại với nhau.
Khả năng này giúp cây xấu hổ tránh khỏi sự tấn công của các loài động vật ăn cỏ. Khi các loài động vật ăn cỏ đụng chạm vào cây xấu hổ, lá cây sẽ khép lại, khiến cho các loài động vật này khó ăn được cây.
Kết luận
Cây xấu hổ là một loài cây đặc biệt với nhiều công dụng. Cây có thể được trồng làm cảnh, làm thuốc hoặc làm thực phẩm.