Cây Thuốc Nam : Bạch Hoa Xà Thiệt Thảo
Bạch hoa xà thiệt thảo (tên khoa học: Hedyotis diffusa) là một loại cây thuốc nam được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền Việt Nam và nhiều nước châu Á khác. Loại cây này có nhiều tên gọi khác nhau như cỏ lưỡi rắn trắng, bồi ngòi bò, xà thiệt thảo, xà châm thảo, long thiệt thảo...
Đặc điểm thực vật:
- Thân thảo, mọc bò sát đất, sống lâu năm, cao khoảng 30-40cm.
- Lá mọc đối, hình dải, hẹp, đầu nhọn, không có cuống.
- Hoa nhỏ, màu trắng, mọc đơn độc ở kẽ lá.
Phân bố:
Bạch hoa xà thiệt thảo thường mọc hoang ở những nơi ẩm ướt, ven đường, bờ ruộng, bãi cỏ. Cây phân bố rộng rãi ở Việt Nam và nhiều nước châu Á khác như Trung Quốc, Ấn Độ, Malaysia...
Bộ phận dùng và thu hái:
Toàn cây bạch hoa xà thiệt thảo được sử dụng làm thuốc. Thời điểm thu hái tốt nhất là vào mùa hè, khi cây đang ra hoa. Sau khi thu hái, cây được rửa sạch, phơi hoặc sấy khô để bảo quản.
Thành phần hóa học:
Trong bạch hoa xà thiệt thảo có chứa nhiều hoạt chất có giá trị dược liệu như:
- Flavonoid: có tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm, bảo vệ gan.
- Acid phenolic: có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giảm đau.
- Iridoid: có tác dụng lợi tiểu, kháng viêm, hạ sốt.
- Anthraquinone: có tác dụng nhuận tràng, tẩy xổ.
Tác dụng dược lý:
Theo y học cổ truyền, bạch hoa xà thiệt thảo có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu tiêu viêm, lương huyết chỉ huyết, hoạt huyết tiêu thũng. Các nghiên cứu hiện đại cũng đã chứng minh bạch hoa xà thiệt thảo có nhiều tác dụng dược lý như:
- Kháng khuẩn, kháng virus, kháng nấm.
- Chống oxy hóa, bảo vệ gan.
- Lợi tiểu, tiêu viêm.
- Giảm đau, hạ sốt.
- Ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.
Ứng dụng lâm sàng:
Bạch hoa xà thiệt thảo được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau như:
- Viêm đường tiết niệu, sỏi thận, sỏi mật.
- Viêm gan, xơ gan.
- Viêm phế quản, ho, hen suyễn.
- Viêm khớp, đau nhức xương khớp.
- Ung thư (dùng kết hợp với các phương pháp điều trị khác).
- Rắn cắn, côn trùng đốt (dùng ngoài).
- Ngoài ra, bạch hoa xà thiệt thảo còn được dùng để làm đẹp da, trị mụn nhọt, mẩn ngứa.
Lưu ý:
- Bạch hoa xà thiệt thảo là một vị thuốc an toàn, ít tác dụng phụ. Tuy nhiên, không nên dùng cho phụ nữ có thai và cho con bú.
- Người đang dùng thuốc điều trị bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bạch hoa xà thiệt thảo.
Tóm lại:
Bạch hoa xà thiệt thảo là một cây thuốc nam quý, có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.